SORU ARA
RASTGELE SORU ÝNCELE
SON SORULAN SORULAR
SORULAN SORU
Hanımların tesettürü nasıl olmalıdır? Tesettürün (ferace vs.) altına giyilen pantolon haram mıdır?
CEVAP
Tesettür; Örtünmek, gizlenmek, bir ÅŸeyin içinde veya arkasında gizlenmek demektir. Bir fıkıh terimi olarak ise erkek veya kadının ÅŸer ‘an örtülmesi gereken yerlerini örtmesi demektir. Bir kimsenin örtmesi gereken ve baÅŸkasının bakması haram olan yerlerine "avret yeri" denir.
Tesettürün gayesi ise yabancı bakışlardan korunup, ırz ve namusun meÅŸru olmayan isteklerden korunmasıdır. Ancak örtünmenin asıl gayesi, Yüce Allah'ın rızasını kazanmaktır. Örtünmek de namaz, zekât, oruç gibi bir ibadettir ve Müslüman kadına farzdır. Allah-ü Teâlâ namaz, zekât ve oruç gibi ibadetlerin nasıl ve ne ÅŸekilde yapılacağını bildirdiÄŸi gibi, örtünmenin de ÅŸeklini ve sınırlarını belirlemiÅŸtir.
Müslüman kadının giyiminde esas olan kapanmaktan daha çok tesettürün saÄŸlanmasıdır.
Tesettürün ÅŸartları nedir? Diye sorulacak bir soruya maddeler halinde cevap vermemiz gerekirse;
1.Dış giyim hükmü olmalıdır. Ev içinde giyilebilecek giysi ile dışarı çıkılamaz. Mutlaka üzerine bir dış giysi alınmalıdır ki günümüzde pardösü bunu karşılar. Etek üzerine giyilen ceket bu hükme girmez.
"Ey Peygamber! EÅŸlerine, kızlarına ve mü'minlerin kadınlarına dış elbiselerinden üstlerine giymelerini söyle. Bu onların tanınıp, kendilerine sarkıntılık edilmemesi için daha uygundur. Allah çok bağışlayıcı ve çok esirgeyicidir." [1]
2.Kadının vücut hatlarını belli etmeyecek ÅŸekilde bol olmalıdır. Tesettür yalnızca baÅŸörtüsünden ibaret deÄŸildir. Yüzümüz, ellerimiz ve ayaklarımız hariç bütün vücudumuz setredilmesidir. Hal böyle olunca başımızı kapattıktan sonra vücut hatlarımızı belli eden kıyafetler giymek doÄŸru deÄŸildir. Tesettürün saÄŸlanması için giyilen elbisenin avret yerlerini belli etmeyecek ÅŸekilde bol ve uzun olması gerekir. Bu uzunluk yerlerde sürünecek kadarda olmamalıdır. Çünkü o kıyafet ile namaz kılmak icap edebilir ki etekleri yerde sürünen bir kıyafete her türlü necaset bulaÅŸabilir.
Günümüzde pardösü modellerine baktığımızda çoÄŸunun tüm beden hatlarını saran özellikle göÄŸüs ve bel hattını belli eden yapıda olduÄŸunu görüyoruz. Ne yazık ki bu modeller tesettür hükmüne girmemektedir. Dışarıdan bakıldığında kadının vücut hatları konusunda bilgi sahibi oldurabilecek kıyafetler adı ne olursa olsun dış giyim hükmünde deÄŸildir. Yani “pardösü diye aldım ya da pardösü giydim” demek ile bu sorumluluktan kurtulamayız.
Usame b.Zeyd (r.a) ÅŸöyle nakletmiÅŸtir;
“Rasulullah (sav) Dihye’tül- Kelbi’nin kendisine hediye ettiÄŸi mısır kumaÅŸlarından sık dokunmuÅŸ bir elbiseyi bana giydirdi, ben de onu hanımıma giydirdim. Rasulullah (sav) daha sonra bana sordu:
-Ne oldu Mısırdan gelen elbiseyi giymiyorsun?
Dedim ki;
-Ey Allah’ın Resulü ben onu hanımıma giydirdim.
Rasulullah (sav) buyurdu ki;
-Altına pijama türünden bir ÅŸey giymesini ona emreyle. Çünkü ben o elbisenin kemiklerinin hacmini belli etmesinden korkuyorum.” [2]
3.Giyilen kıyafetler içini gösterecek kadar ince ve ÅŸeffaf olmamalıdır. Renklerinden dolayı da iç göstermemelidir. Mesela; Beyaz renkli bir kıyafet ne kadar bol olursa olsun iç gösteriyorsa tesettür hükmüne girmez. Günümüzde kullanılan baÅŸörtüleri dokumalarından dolayı iç göstermektedir. ‘Terlemeyelim’ diye ya da ‘daha şık dursun’ diye bu tip örtüler ya da giysiler kullanmak doÄŸru deÄŸildir. Sadece sokakta deÄŸil namaz esnasında dahi iç gösteren bir kıyafetle namaza durmak setri avreti terktir.
lkame bin Ebi Alkame annesinin ÅŸöyle dediÄŸini rivayet eder:
"Abdurrahman'ın kızı Hafsa'nın başında, saçını gösterecek ÅŸekilde ince bir baÅŸörtüsü olduÄŸu halde Hz. ÂiÅŸe'nin huzuruna girdi. Hz. ÂiÅŸe başından örtüsünü alarak ikiye katladı, kalınlaÅŸtırdı. " [3]
Hazret-i ÂiÅŸe'nin rivayetine göre, bir gün Hazret-i Ebû Bekir'in kızı (Hazret-i ÂiÅŸe'nin kız kardeÅŸi) Esma, ince bir elbise ile Allah Resulünün huzuruna girmiÅŸti. Resulullah (sav) yüzünü baÅŸka tarafa çevirdi ve ÅŸöyle buyurdu:
"Ey Esma! Åžüphesiz kadın erginlik çağına ulaşınca, onun ÅŸu ve ÅŸu yerlerinden baÅŸkasının görünmesi uygun deÄŸildir."
Hazret-i Peygamber bunu söylerken, yüzüne ve avuçlarına iÅŸaret etmiÅŸti." [4]
Temim oÄŸulları kabilesinden birtakım kadınlar, Hazret-i ÂiÅŸe'yi ziyarete gelmiÅŸlerdi. Üstlerinde ince giysiler vardı. Hazret-i ÂiÅŸe, onlara ikaz mahiyetinde ÅŸöyle dedi:
"EÄŸer sizler müminler iseniz, bunlar inanmış hanımların giysileri deÄŸildir. EÄŸer mümin deÄŸilseniz o zaman durum deÄŸiÅŸir."
Yine bir gün onun huzuruna, ince baÅŸörtülü bir gelin getirilmiÅŸti. Bunun üzerine O ÅŸöyle dedi:
"Nûr süresine inanan bir kadın böyle örtünmez.” [5]
4.Giyilen kıyafetler dikkat çekici renk modellerde olmamalı üzerlerinde dönüp baktıracak aksesuarlar bulunmamalıdır. BaÅŸörtüsü daha şık dursun diye parlak iÄŸne, taç, hörgüç gibi aksesuarlarla dikkat çekici hale getirilmemelidir. Ayette açıkça… Onların tanınması ve incitilmemesi için en elveriÅŸli olan budur. BuyrulmuÅŸken “dönüp bana baksınlar ben daha göz alıcı ve şık olmalıyım” gibi düÅŸüncelerle bu ÅŸekilde örtünmek mümin bir hanıma yakışmaz.
Ümmetimin son dönemlerinde, giyimli fakat çıplak birtakım kadınlar olacaktır. Bunların baÅŸlarının üstü deve hörgücü gibi bulunacaktır. Ancak onlar cennete giremez, cennetin kokusunu bile alamazlar." [6]
Bizler tasavvuf ehli olarak gösteriÅŸ ve ÅŸatafattan uzak mütevazı olmalıyız.
Rasulullah (sav) buyurdular ki: “Kim muktedir olduÄŸu halde tevazu maksadıyla Allah için kıymetli elbise giymeyi terk ederse, Allah kıyamet günü, onu mahlûkatın baÅŸları üstüne çağırır ve dilediÄŸi iman elbisesini giymekte onu muhayyer bırakır.” [7]
5. Tesettür sadece giyim tarzımızla saÄŸlanmaz. BaÅŸtan aÅŸağıya örtülü ancak yüzü makyajlı ve sürdüÄŸü kokular ile yanında geçenleri dönüp kendine baktıranlarda tesettürlü hükmüne girmemektedir.
"Bir kadın koku sürünerek dışarı çıkar ve koku ulaÅŸsın diye bir topluluÄŸun yanına uÄŸrarsa, zinaya bir adım atmış olur." [8]
Amre binti Abdirrahman'dan Hz. AiÅŸe (r.a.) validemizin Resulullah’ın vefatından sonra hanımlara hitaben ÅŸöyle söylediÄŸi nakledilmiÅŸtir:
-EÄŸer Allah Resulü sizlerin bu hallerini görse idi mescitlere girmenizi yasaklardı. Buyurunca
Kadınlar;
- Neden ya AiÅŸe diye sordular. Hz. AiÅŸe annemiz ise;
-Çünkü siz süslendiniz ve kokulandınız buyurarak sanki günümüz kadınlarını iÅŸaret etmiÅŸtir. Bu halde mescide ibadet amacı ile bile gidilemez iken sokaklarda mahrem bakışların sürekli üzerimizde olduÄŸu yerlerde süslenerek, kokular sürünerek gezmek ne kadar doÄŸrudur düÅŸünmek gerekir.
Nitekim hadis-i ÅŸerifte buyuruluyor ki,
"Ey insanlar, mescitlerde ziynet kuÅŸanmaktan ve (yürürken) sallanmaktan kadınlarınızı engelleyiniz. Hakikat (ÅŸudur:) Ä°srail oÄŸulları, kadınları mescitlerde ziynet takınasıya ve salınarak yürümeye baÅŸlayasıya kadar lanetlenmemiÅŸlerdir." [9]
ÇoÄŸu zaman “Aman hocam pis mi kokalım” ÅŸeklinde itirazla ile karşılaşıyoruz. “Allah temizdir temizi sever.” [10] Hem beden hem de giysilerinin temizliÄŸine dikkat eden bir mümin pis kokmayacaktır. Terlemeyi önleyici alkol içermeyen roll on ve kremler kullanılarak ter kokusu önlenebilir. Rasulullah tarafından caiz görülmeyen bir hususta çeÅŸitli bahaneler ile fetva aramak bir mümine yakışmaz.
Burada gözlere sürme çekme konusuna da deÄŸinmek istiyoruz. “Sürme çekmek Allah Resulünün sünnetidir” diyerek kadının sürmelenerek sokaÄŸa çıkmasının caiz göstermeye çalışmak Ä°slam’ı alaya almaktır ki böyle bir halden Allah’a sığınırız. Sünnet olmasının sebebi göz saÄŸlığına faydalı olmasıdır ki süslenme amacı taşımaz. Oysa günümüzde hanımlar “sünnetmiÅŸ ondan sürüyorum” diyerek kendilerini kandırmakta ve buna fetva aramaktadırlar. Unutmayalım ki; Kadın sadece evinin içinde ve eÅŸine süslenebilir.
Pantolon giymek doÄŸru mudur?
Pantolon tek başına bir gömlek ve tiÅŸört ile giyildiÄŸine zaten iç kıyafet hükmündedir, bu ÅŸekilde dışarı çıkılamaz. Ayrıca kadının avret mahalli yani bacak arasını gösterdiÄŸi için de tesettür hükmüne giremez.
Peki, pardösü, ferace altına pantolon giyilebilir mi?
Pardösü ve feraceniz bileklere kadar ise yürürken önünüz açılıp bacak aranız görünmüyor ise giyilen pardösü ve ferace inceliÄŸi ve ÅŸeffaflığından dolayı içinizi göstermiyor ise pantolon giymenin bir mahsuru yoktur.
Aksi takdirde ceket pantolon, gömlek pantolon, diz üstü kap pantolon, diz üstü tunik pantolon, ince içi gösteren kıyafet altına pantolon giymek tesettür hükmüne girmediÄŸi için doÄŸru deÄŸildir.
GittiÄŸiniz yerde dış kıyafetinizi çıkardığınızda sizi bu halde görmesi caiz olmayanlarla bir arada bulunacaksanız giymeniz doÄŸru deÄŸildir.
Cennet Mekân Üstadımız Abdullah Baba Hz.lerine örtünme konusunda sual edildiÄŸinde ÅŸöyle buyurmuÅŸlardı;
“Kız çocuklarımızın ve hanımlarımızın tesettüre riayet etmeleri gerekir. Tesettür baÅŸörtüsünü örtükten sonra avret yerlerini de örtecek ÅŸekilde olmalıdır. Avret yerleri dışında olan yüzümüzü, ellerimizi tamamen kapatmanız doÄŸru bir ÅŸey deÄŸildir, evladım. Dış kıyafetinizin adının ne olduÄŸundan ziyade tüm hatlarınızı doÄŸru ÅŸekilde örtüp örtmediÄŸine dikkat edin. Bugün Erzurumlu kadınların giydiÄŸi ehramda tesettürü saÄŸlar. Ya da kadın bir parça kumaşı başının geçirecek yer açıp boynundan bileklerine sarkıtırsa bu da tesettürdür. Yani mutlaka dış giysileriniz olmalıdır. Ancak günümüzde en uygun olanı pardösüdür. Muhakkak pardösülerinizi giyinip de dışarı çıkmanız gerekir. Pardösülerinizin de dar ve dikkat çekici renklerde olmaması gerekir. Başınızı kapatıp, etek üstüne bir ÅŸeyler giyip dışarı çıkmanızda uygun deÄŸildir.” BuyurmuÅŸlardır.
Vücut hatlarını belli etmeyen elbise evimize gelen misafir yanında tesettürü saÄŸlar mı yoksa dış cilbab ferace vs. giymeli miyiz? Eve namahrem misafir geldiÄŸinde dışarda giyindiÄŸimiz dış kıyafetimizi mi giymeliyiz?
Vücut hatlarını belli etmeyen elbise namahrem yanında tesettürü saÄŸlar. Cennet Mekan Abdullah Baba (ks) Hz.leri önemli olan kiÅŸinin avret yerlerinin belli etmeyecek, göstermeyecek ÅŸekilde yöresel örfi durumuna göre elbisesini giyinmesidir. DemiÅŸlerdir.
Avret yerini örten bir etek dar olursa buda sıkıntılıdır. GiyeceÄŸimiz elbise avret yerimizi örtecek hem vücut hatlarını belli etmeyecek, hem de dikkat çekicide olmayacaktır. Ä°slam’ın getirdiÄŸi ölçü budur.
"Mümin kadınlara da ÅŸöyle: Gözlerini haramdan sakınsınlar, ırzlarını korusunlar. Ziynet yerlerini açmasınlar. Bunlardan kendiliÄŸinden görünen kısmı müstesnadır. BaÅŸörtülerini yakalarının üstüne koysunlar. Ziynet yerlerini kendi kocalarından, babalarından, kocalarının babalarından, oÄŸullarından, kocalarının oÄŸullarından, kendi erkek kardeÅŸlerinden, kendi kardeÅŸlerinin oÄŸullarından, kız kardeÅŸlerinin oÄŸullarından, kendi kadınlarından, kölelerinden, erkeklik duygusu kalmayan hizmetçilerden veya henüz kadınların gizli yerlerine muttali olmayan çocuklardan baÅŸkasına göstermesinler. Gizleyecekleri ziynetleri bilinsin diye ayaklarını da vurmasınlar. Ey müminler! Hepiniz Allah'a tövbe edin. Böylece korktuÄŸunuzdan emin umduÄŸunuza nail olasınız."[11]
Bunlar bize Allah ve Rasulullah (sav) Hz.lerinin çizdiÄŸi ölçüdür. Kim bu ölçüye uyarsa hem dünyasını hem ahiretini ihya etmiÅŸ olur.
Kadının örtüsü, edep ve iffet telkin etmek noktasında da çok önemlidir. Ayet-i kerimenin devamında iÅŸte bu noktayı da düÅŸündürmek ve tesettür emrinin kuvvet ve ÅŸümulünü bir daha hatırlatmak üzere, kadının yürüyüÅŸünde ve tavırlarında dahi dikkatli olması gerektiÄŸi ÅŸöyle ifade edilmektedir:
"…Gizledikleri ziynetleri bilinsin diye ayaklarını da vurmasınlar", yani baÅŸtan ayaÄŸa örtündükten sonra yürürken de edep ve vakar ile yürüsünler. Tahrik edici, ÅŸüphe uyandırıcı, yabancı nazarları celp etmesinler. Demek ki kapandıktan sonra da kadın, hâline, ahvaline dikkat edecektir. Cenab-ı Hak, örtünme emriyle kadının istenmeyen kötü durumlara düÅŸmesini önlemeyi gaye edinmiÅŸtir. Kadın, Allah'ın emrine uygun bir ÅŸekilde giyinip baÅŸkalarının dikkatini çekecek hareketlerden kendisini uzak tuttuÄŸu zaman, toplumda hak ettiÄŸi yeri alacak ve herkesin saygısını kazanacaktır.
Ä°slam toplumu peygamberi ahlaktan uzaklaÅŸmaya baÅŸlayarak samimiyetsiz, yapmacık bir hal almaya baÅŸlamıştır. Müslüman olmanın ağırlığını, kendine biçtiÄŸi sorumluÄŸu anlayamamış insanlar Ä°slami deÄŸerlerin içini boÅŸaltıp sakal bırakıyor, baÅŸörtüsü takıyor ama ne Ä°slam’ı yaşıyor nede yaÅŸatıyorlar. Ehli dünya bir hayat yaÅŸayıp çevresindeki insanlara da kötü örnek oluyorlar.
Cennet Mekân Üstadımız; “Ä°slami en güzel ÅŸekilde temsil etmemiz gerekir. Siz Ä°slam’ı yaÅŸayın, en güzel tebliÄŸ budur. Temsil, tebliÄŸden önce gelir, evladım” buyurmuÅŸlardır.
Günümüzde islami yaÅŸantıda özellikle tesettürde bozulma süreci çok hızlı bir ÅŸekilde yaÅŸanmaktadır. Tesettürde bizlere emredilen dikkat çekmeden avret yerlerini kapatmakken, insanların kıyafetleri Ä°slami ölçüden uzak, dikkati celp eden renklerden dikilmiÅŸ, aşırı süslü, ÅŸatafatlı elbiseler oluÅŸmaktadır. Artık tesettür Kur’an’da söylendiÄŸi gibi deÄŸil de modaya ve nefsani heva ve heveslere göre ÅŸekillenmektedir. “Ä°slam’ı çaÄŸdaÅŸlaÅŸtırma” diye fikir üretenlerin çirkin oyunlarına kanmamak gerekir. Ä°slam çaÄŸa deÄŸil, çaÄŸ Ä°slam’a uydurulmalıdır. Ä°slam öyle bir dindir ki her çağın ihtiyacının karşılar. Dinimizin hükümleri zamana, duruma, ortama ve ÅŸahısların isteklerine göre deÄŸiÅŸtirilemez.
Elbisesiyle, yaptığı makyajla, giydikleri ayakkabılarla tesettüre girdiklerini zanneden bu hanım kardeÅŸlerimiz gayri Ä°slami giyinen insanlardan daha dikkat çekici bir duruma gelmiÅŸler, baÅŸları kapanmış ama vücutları açık kalmıştır. Bunlar giyinik çıplaklardır. Ne acıdır ki bugün birçok tesettürsüz bayan “bunlar gibi örtüneceÄŸime hiç örtünmem” diyerek bizleri eleÅŸtirmekte ve kınamaktadır.
Nitekim bir hadis–i ÅŸerifte Rasulullah (sav) ÅŸöyle buyurur:
“Cehennemliklerden henüz görmediÄŸim (daha sonra ortaya çıkacak) iki grup vardır: Bunlardan biri, sığırkuyrukları gibi kırbaçlarla insanları döven bir topluluktur. DiÄŸeri, giyinmiÅŸ oldukları hâlde çıplak görünen, baÅŸkalarını da kendileri gibi giyinmeye zorlayan ve baÅŸları deve hörgücüne benzeyen kadınlardır. Ä°ÅŸte bu kadınlar cennete giremezler. Hattâ, onun çok uzak mesâfeden hissedilen kokusunu dahî alamazlar.” [12]
Tesettür Müslüman bayanların kimliÄŸidir. Tesettür bir yaÅŸam biçimi, bir hayat tarzıdır. Tesettür bir düÅŸüncenin, bir felsefenin yaÅŸanması, hayata geçirilmesidir.
Tesettürü sadece kadını kapatarak ona zulmetmek, özgürlüÄŸünü sınırlamak veya sadece bir teferruat olarak görmek Allah’ın sınırlarını hor ve hakir görmek anlamı taşır. Bundan Allah’a sığınırız.
"Ey ÂdemoÄŸulları! Size çirkin yerlerinizi örtecek bir giysi, bir elbise ve bir süs indirdik. Takva örtüsü ise, daha hayırlıdır. Bunlar Allah'ın ayetlerindendir. Belki düÅŸünüp öÄŸüt alırlar (diye onları indirdi). Ey ÂdemoÄŸulları! Åžeytan ana ve babanızı –çirkin yerlerini kendilerine göstermek için– cennetten çıkardığı gibi sizi de belâya uÄŸratmasın..." [13]
Ä°mam Hatip Ortaokulu 5. Sınıfa giden bir erkek çocuÄŸumuz yaÅŸadıkları olayı resmetmektedir.
ÖÄŸrenci kardeÅŸimiz okuldan büyük bir üzüntüyle eve gelmiÅŸ, annesine;
-Anne falanca öÄŸretmenim güya kapalı, demiÅŸ. Annesi de;
-OÄŸlum başı örtülü ben gördüm, deyince
-Başı örtülü de giydiÄŸi elbise öyle ince ki atletini görüyoruz bu nasıl örtülü, diyerek küçük aklı ile ne kadar büyük sözler ediyor diye düÅŸünmemize sebep olmuÅŸtur.
Bugün kamu kuruluÅŸlarında baÅŸörtüsü serbest bırakıldı. Bir dönemin acıları belki son buldu.
EVET, BÄ°ZLER BAÅžÖRTÜSÜ MÜCADELESÄ°NÄ° KAZANDIK AMA NE YAZIK KÄ°; TESETTÜRÜMÜZÜ KAYBETTÄ°K.
[1] Ahzâb Suresi 33/59
[2] Ahmet b. Hambel
[3] Muvatta', Libas:4
[4] Ebu Davûd, Libâs, 31
[5] El-Kurtubî, El-Cami', XIV/157
[6] Ebu Davud
[7] Tirmizî, Kıyamet 40
[8] Tirmizi, Edeb, 35; Nesâî, Zîne, 35
[9] et-TerÄŸib ve't-Terhib c. 3, s. 85
[10] Tirmizî, Edeb, 41/2799
[11] Nur Suresi 24/31
[12] (Müslim, Cennet, 52)
[13] (Araf 26 -27)
Okunma Sayýsý : 13045 Soru Tarihi: 6/2/2016
Çok güzel çok harika ve çokta net bir ÅŸekilde anlatılmıştır. Allahü teala razı olsun. Allahü teala bütün kadınlara nasip etsin. EmeÄŸinize saÄŸlık.. Ä°nÅŸallah hepimiz geç olmadan uyanırız!
Allah razı olsun ilmi ,kaynağından en saf ve berrak sekliyle bizlere ulastirdiginiz ve babami bizlere en güzel sekilde tanittiginiz için. Allah yar ve yardimcin olsun
Soruyu sorandan da araÅŸtırıp cevaplayandan da Allah razî olsun.Allah cennetmekân üstadımızında makamını alî eylesin; bu güzel siteyi oluÅŸturanların yâr ve yardımcısı olsun!!
ALLAH razı olsun.