Allaha vuslat olma yolunda geçilen dört kapı vardır. Şeriat, Tarikat, Marifet, Hakikat...

Dervişliğe talip olan kişiler tarikat kapısından geçmek için ilk ders aldığında şeriat düzeyinde olduğundan dolayı yaptığı her güzel amel her güzel iş çok tatlı çok hoş gelir. Tabiri caizse kapı aralanır tekâmül[1] etmeye başlar, tarikata girer. İşte bu merhaleden sonra insanın gönül âleminde yavaş yavaş imtihanlar yaşamaya başlar. Bu imtihanların neticesinde aşk muhabbetten dolayı nefis sıkılmaya başlar ve bu sıkılmanın sonucu nefis daralır, sıkışır. Nefis, İsteksizlik, yılgınlık, tembellik gibi olgularla üzerimize ölü toprağı ekmeğe çalışır. İşte burada nefisle mücadele işin içine girer. Tarikatta aslolan da nefsin arzu ve isteklerini kırmaktır. Bu mücadelenin sonucunda kazanlar cennetle mükâfatlandırılır. Ödülü büyük olan bir başarının mücadelesi de elbette zor olacaktır.

Ayeti kerimesinde Allahu Teâlâ Hz.leri;

“Bizim uğrumuzda mücahede edenleri elbette yollarımıza eriştiririz. Şüphesiz ki Allah, ihsan edenlerle beraberdir.” [2] buyurmaktadır.

Cennet Mekân Abdullah Baba (ks) Hz.lerinin devamlı söylediği gibi;

Gurrab gibi ötme ile

Tembel tembel yatma ile

Helal haram yutma ile

Cennet cemal bulunur mu?

Talip bu sebeplerden ötürü hep ilk günlerin tadını arar. Manevi tekâmülüne devam edip nefis merhalelerini birer birer aşmaya başladığında yaptığı ibadetlerden aldığı haz daha da artar ki ilk günkü yaşadığı tatlar arasında tarifi olmaz farklar oluşur.

Derviş bu geçiş devresini mücahede ve mücadeleye hizmet ederek devam etmelidir. Yaşanılan sıkıntıya bir örnek vererek açıklanması gerekirse.

Dervişlik yokuş yukarı bir yolu vasıtayla çıkmaya benzer. İlk derviş olduğumuzda küçük depolu bir araç dolu bir yakıtla emaneti bize teslim ederler. Derviş bu meşakkatli yolda ilerlemeye başladıkça hem deposundaki yakıt azalmakta hem de deposu büyümektedir. Eğer bu yolculukta büyüyen depomuza yakıt ikmali yapmazsak aracımız bir müddet sonra tabiatı gereği duracaktır. Yokuş yukarı çıkan bir vasıtada yerinde sabit kalamayacağı için iniş süreci başlayacaktır. İnerken yakıt alsa dahi geriye doğru gittiğinden dolayı tekrar hızlanıp yokuş çıkmak çok zahmetli olacaktır.

Yukarıda verilen örnek üzere yakıt deposu bizim kalbimizdir. Yakıt ise yaptığımız hizmetler, salih ameller, ibadetler taatlerdir. Bizler ölene kadar sürecek bu dervişlik maratonunda devamlı hizmet içinde olmamız lazım ki bu yolda yakıtımız bitip geri düşmeyelim. Derviş sürekli olarak yakıt deposunu ikmal edecek ki tekâmülde budur zaten.

Tekamül nedir?

Ruhun insani kâmil seviyesine ulaşması için geçirdiği aşamalara ve olgunlaşma sürecine tekâmül diyoruz. İnsanoğlu devamlı tekâmül eden bir varlıktır.  Bu tekâmül sürecinde insanoğlu belli bir mertebeye kadar gelir ancak nefsindeki bazı haller de ortaya çıkmasıyla nefisle mücadele ağırlaşır. Bu mücadelede Nefis galip gelirse aşağı düşer ama mücadeleye devam eder. Burada mücadeleyi bırakırsa galip gelmiş olan nefis sıkıntı vermez ki bu da şeytani bir boşluğa sebep olur.  Bize emir olunan cihad-ı ekberdir. Yani nefisle mücadeledir.

Nasıl vücudumuzun hayat kalabilmesi için yemeğe içmeye ihtiyacı varsa kişinin manevi olarak hayat kalabilmesi içinde yoluna hizmet etmeye, ibadet etmeye, zikretmeye, salih amellerde bulunmaya ihtiyacı vardır. Talip olan kişi nefsi hastalıklarından kurtulup, Allaha vuslat olabilmek, tedavi olmak amacıyla bir mürşidi kâmile intisap eder. Nasıl fiziki bir rahatsızlığı olan bir kişi yediği ve içtiği şeylerden tam zevk alamaz ise manevi hastalıkları tedavi edilmeyen kişilerde yaptıkları manevi işlerden zevk almaz.

Burada dikkat etmemiz gereken konu; Hasta insan yediği gıdalardan zevk alamaz, ama yine de yemeye ve içmeye devam eder. Çünkü gıda almaya mecburdur. Bizde manevi olarak tekâmül etmek zorundayız. Çünkü ruhumuz gıdaya muhtaçtır.

Konuyla İlgili Benzer Sorular:

Zaman zaman manevi aşkımız artıyor, zaman zaman düşüyor. Sebebi nedir? Aşkımızı nasıl artırabiliriz?

Dervişler dergâhlarda nasıl hizmet etmeleri gerekir? Hizmetin önemi hakkında bilgi verebilir misiniz?