SORULAN SORU

Dervişlerin giydiği haydari ne manaya gelir? Manevi bir özelliği var mıdır? 

CEVAP

Dervişin giydiği kolsuz, ellerini sarkıttığında el hizasına gelen, yakasında ve kenarlarında özel dikişlerin bulunduğu hırkaya “haydari” denir. İlk olarak Hz. Ali (kvc) Efendimiz tarafından giyilen bir kisve olduğu için İsmini Hz. Ali (kvc) Efendimizin lakabı olan “haydar” dan almıştır.  Genellikle bütün tarikatlar da müştereken (ortak olarak) giyilen, kullanılan bir libas (kıyafet) tir.

Cennet Mekan Abdullah Baba (ks) Hz.lerine Hayderi’nin nereden geldiği sorulduğunda;

Rasulullah (sav) Efendimiz bir gün halakayı zikir yaparken üzerlerine giydiği ridası yere düşer, zikirden fariğ olduktan sonra Ebubekir Sıddık (ra)Hz.leri;

─ Ya Rasulullah ridanız yere düştü deyince;

Peygamber (sav) Efendimiz;

─ Dostu zikrederken düşen ridam ashabıma helal olsun buyurdu. Sahabeyi Kiram hazeratı bu müjdeyi alınca Efendimizin (sav) mübarek ridasını paylaştılar. Hz. Peygamber sağında duran Hz. Ali (kv) Efendimize hem damadı hem de sahabe olduğu için, ona iki parça verdi. HZ. Ali Efendimizi da parçaları alarak omuzuna dikti.

Şimdi dervişlerin giymiş olduğu bu haydariyenin ismi oradan gelmektedir. “Haydar” Allah’ın aslanı, giydiği de onun ridasıdır.

Aynı mecliste bulunan Ebubekir Sıddık (ra) Hazretleri de ridadan bir parça aldı ve şöyle dedi;

“Peygamber (sav) Hazretlerinin ridası alt tarafa değil üst tarafa olur.” Diyerek Başının üzerine koyup, sarığını sardı. Ve orada da Ebubekir (ra) Efendimiz sadıklığından bir rütbe daha fazla aldı. Peygamber (sav) Efendimiz çok memnun oldu. Haydariyenin de aslı bu hadiseyle gerçekleşmiştir.

Cennet Mekan Abdullah Baba (ks) Hz.leri haydari giyilmesine çok önem verirdi. Haydarinin maddi ve manevi koruması olduğunu, geçmiş dönemlerde savaşa giderken askerler haydariyi zırhlarının içine giyerek manevi bir kuvvet aldığını söyler, kendisinin de alameti olan hayderiyi giymeden dışarıya çıkmazdı.

Cennet Mekan Abdullah Baba (ks) Hz.lerinin gözünde haydari alelade bir kıyafet değildi.  Terzilere orijinal halinin bozulmaması adına özel talimatlar verir, Haydarideki her bir dikişin anlamı olduğu söylerdi.

Hayderinin yaka kısmında ki 4 sıra çizgi çihâr-yâr-ı güzin efendilerimizi, yaka kısmından aşağıya doğru inerken ki 9 sıra çizgi piran efendilerimizi (Cennet Mekanın giydiği haydariyelerde bu çizgi sayısı 12 olurdu) göğüs hizasından aşağıya inen kısımdaki 4 sıra çizgi 4 mezhep imamlarımızı, omuzla koltuk altında bulunan kısımdaki 4 çizgi 4 büyük meleği temsil eder. Omuzlardaki üçgen kısımda bulunan çizgiler ise  kişinin rütbesine göre derviş, çavuş, zakir ve mürşidi kamili temsil eder sırasıyla.

Cennet Mekan Abdullah Baba (ks) Hz.leri günümüz koşullarında haydariyi giymenin fitneye mahal vereceğinden dışarıda ve zikir halakalarında giymeyi durdurmuş. Evde namaz kılarken, günlük evradı şerifimize yaparken giymemizi tavsiye etmiştir.

Minyatür Haydari ( Haydari giyen bir mevlevi dervişi)




Okunma Sayısı : 4677

Soru Tarihi: 6/13/2020

Yorumlar
Kemal oğlu Azmi Demiralp Ankara

Bu bilgileri; emeği geçen, bizlerle paylaşan din kardeşlerimize teşekkürler eder, zekat sevabı verilmesini Rab bimizden niyaz eder. Allah ımıza hamd, Resulüne salat, izinden gidenlere de selam eylerim. Allahu teala bilginizi ilminizi kolaylıklarıyla artırsın, sevgi ve saygılarımla.

Bir Yorum Yazın
Adı Soyadı *
E-Posta *
Yorum *