SORU ARA
RASTGELE SORU ÝNCELE
SON SORULAN SORULAR
SORULAN SORU
Yunus Emre Hz.leri der ki “Dört kitabın manası okudum tahsil ettim aÅŸka gelince gördüm ki bir uzun hece imiÅŸ” bu sözden ne anlamalıyız?
CEVAP
Hadisi Kutside ;
“ Ben gizli bir hazine idim, bilinmekliliÄŸini sevdim, bilineyim diye mahlukatı halk ettim” [1] buyurmuÅŸtur Yüce Yaradan.
Cenab-ı Zülcelal Hz.leri sevmeyi sevilmeyi murat etti de kendi nurundan bir nura tecelli edip bizim varlığımızı yarattı. Daha sonra ruhani varlığımızın vücuda gelmesini diledi Adem (as) Hz.lerini yarattı.
Ä°ÅŸte bunun adı AÅŸktır. VaroluÅŸ, aÅŸktandır. Bu yaratılışta ki gaye sırf kendi güzelliÄŸine âşık olması içindir. Mutasavvıflara göre aÅŸk her ÅŸeyin üzerindedir ve âlemin varlık sebebinin aÅŸk olduÄŸu inancı hâkimdir.
Kâinatta yaratılmış her bir ÅŸey Allah-u Teala nın Kenzi Mahfi [2] sinde kayıtlıdır. Bu yaratılmış olan her bir ÅŸey sevmek, sevilmek üzerine rahmeti ile yarattığından kısacası bütün âlemler AÅŸk ile yarattığı için Allah’ın aÅŸkından yaratılmış her bir ÅŸey seyrü sefere durmuÅŸtur.
Yunus Emre Hz.leri;
Nereye vardıysam, hangi kitaba baktıysam hepsinin özü Allah’a dost olmayı, Allah sevmeyi, mest olmayı, aşık olamayı yazıyor. DemiÅŸtir.
“yaratılanı severim yaratandan ötürü” sözünü de bu baÄŸlamda söylemiÅŸtir.
“Ä°man edenler Allah’ı daha ÅŸiddetli severler” [3] ayetindeki ÅŸiddetli sevgiden kasıt aÅŸktır.
Yine diÄŸer bir ayette: “De ki: Babalarınız, oÄŸullarınız, kardeÅŸleriniz, eÅŸleriniz, akrabanız, elde ettiÄŸiniz mallar, durgun gitmesinden korktuÄŸunuz ticaret, hoÅŸunuza giden evler sizce Allah’tan Peygamberinden ve Allah yolunda savaÅŸmaktan daha sevgili ise, Allah’ın buyruÄŸu gelene kadar bekleyin. Allah fasık kimseleri doÄŸru yola eriÅŸtirmez” [4]buyurulur. Bu ayette müminlerin Allah’ı her ÅŸeyden çok sevmeleri gerektiÄŸi belirtilmiÅŸtir.
Hz. Peygamber (sav) Hz. Ömer’e “Ben sana herkesten daha sevimli olmadıkça iman etmiÅŸ olmazsın” demiÅŸtir.[5]
Cüneyd el-BaÄŸdadi’ye göre aÅŸk:
Ä°nsanın kendi sıfatlarından soyunarak Allah’ın sıfatları ile donanmasıdır, demiÅŸtir.
Hallac-ı Mansur, Ä°lahi aÅŸkı pervane ve mum misaliyle anlatmıştır. Pervanenin (mum ışığının etrafında uçuÅŸan böcek) mum ışığını görmesi Ä°lme’l-yakin, ona yaklaşıp hararetini hissetmesi Ayne’l-yakin, ateÅŸin içinde yanıp kül olması Hakka’l-yakindir. AÅŸkın en son gayesi yana yakıla yok olmaktır. Menkıbeye göre idam edilirken vücudundan akan kan yere Allah kelimesini yazacak ÅŸekilde akmıştır.
AÅŸk Eri Mevlananın konuya dair bir çok sözü vardır.
‘AÅŸk nedir?’ sorusuna “Ben ol da bil!” demiÅŸtir.
“Bizim Peygamberimizin tariki (yolu), aÅŸk yoludur. Biz, aÅŸkzadeyiz (aÅŸk çocuklarıyız); anamız aÅŸktır.”
“Bizim medresemiz aÅŸktır. Müderrisimiz ulu Allah’tır. Biz bu medresenin talebeleriyiz dersimizi her dem tekrar eder dururuz.”
“Ey aşıklar ey aşıklar, bizim dinimiz mezhebimiz aÅŸktır. Biz aÅŸk çocuklarıyız.”
“Hakiki maÅŸuk olan Allah’dan baÅŸka bir temaÅŸası bulunan aÅŸk, aÅŸk olmaz; saçma sapan bir sevda olur.”
“Akıl, aÅŸkın ÅŸerhinde çamura saplanmış merkep gibi aciz kaldı. AÅŸkında aşıklarında ÅŸerhini yine aÅŸk söyledi!”
“Faydalı ilim helal lokmadan doÄŸar. AÅŸk ve gönül inceliÄŸi helal lokmadan meydana gelir.”
Ahmet er-Rufai Hazretlerine Aşk nedir diye sorduklarında;
‘AÅŸk! AÅŸk! AÅŸk!’ diye sema ederek baÅŸlamış, gökyüzünde kaybolmuÅŸ, bir gün sonra gökyüzünden tekrar baÅŸladığı yere dönerek ‘AÅŸk! AÅŸk! AÅŸk!’ diyerek durmuÅŸ ve ‘Ä°ÅŸte aÅŸk budur’ demiÅŸtir. AÅŸk yolu böyle kiÅŸiyi kendinden alıp dostuna götüren bir tür can sarhoÅŸluÄŸudur. Bu sarhoÅŸluk bazen had safhaya ulaÅŸabildiÄŸi gibi, bazen de normalin altına düÅŸebilir.
İmamı Gazali (ra):
Allah’ı tanıyan onu sever. Tanıma (marifet) arttıkça sevgide geliÅŸir ve güçlenir. Ä°ÅŸte bu sevgiye aÅŸk denir, demiÅŸtir. Sevginin bu ÅŸekilde aÅŸk halini alması kulun ilahi aÅŸkı idrak etmesinden ileri gelir. Nitekim Hz. Peygamber (sav)’in Hira’da ibadete kapandığını gören Mekke müÅŸrikleri Muhammed Rabbine aşık oldu demiÅŸlerdi.
Cennet Mekan Abdullah Baba (ks) Hz.leri;
Aşk, perdeleri yırtmaktır, sırları keşfetmektir.
Allah (cc) ve Resulüne (sav) olan sevginin kemal bulması ancak “AÅžK” ile olur. Aşık, sevdiÄŸine tam manası ile baÄŸlı olur. Canını, malını, hayatını, her ÅŸeyini onun yolunda feda eder.
Âşık, aÅŸk için ÅŸöyle der: AÅŸk atına binen kiÅŸi, hiç yorulup usanır mı? Ä°ÅŸte bu at vücuttur. AÅŸkta Allah’a olan düÅŸkünlüktür. Kul, Allah’a âşık olduÄŸu için Allah’ın zikir meclisini arar. Allah’ı sevenleri arar. Allah’ı konuÅŸanları arar. Allah’a muhabbet eden insanları arar. Allah’a gidebilmek için, gece gündüz uÄŸraşır. OturduÄŸu yerde birisi gelip de: “Adın ne?” dese Allah der. Birisi tokat vursa Allah der. Ä°ÅŸte âşık insan.
Hadis-i ÅŸerifte buyurulduÄŸu üzere:
“Kim bir ÅŸeyi severse, onu çok anar”. [6]
Ve yine “Bir ÅŸeyi sevmen seni kör ve sağır eder”. [7]
Üstadımız Abdullah Baba Hz.leri AÅŸk’ı ikiye ayırarak ÅŸöyle buyururlar:
“Birisi Mecazi, diÄŸeri ise Ä°lahi AÅŸk olmak üzere AÅŸk ikiye ayrılır”
Mecazi aÅŸk iki türlü olur.
Birincisi, ÅŸehvani istekten zuhur eden aÅŸktır. ÖrneÄŸin; Bir genç, bir kıza âşık olur, onun evinin etrafında dolaşır, kızın kardeÅŸleri, babası, o gence: “Bir daha bizim evimizin önünden geçme” der, tehdit eder, silah gösterir. O da bir daha gelmez. Çünkü onun niyeti zina kasıtlıdır.
Ä°kincisi ise, sevdiÄŸi kızın etrafında dolaşır, o kiÅŸiye: “Sen bir daha gelme” deseler de, yine dolaşır, dayak yer yine dolaşır, söverler yine dolaşır, ne yaparlarsa yapsınlar, yine dolaşır. Ondan sonra kenarda durur, onun hayalini düÅŸünerek: “Ä°ÅŸte ÅŸimdi su doldurmaya gitti, ÅŸimdi yatıyordur, ÅŸimdi geliyordur’”diye sürekli gece gündüz onun, hayali ile yaÅŸar. Buna da ‘Mecazi AÅŸk’ derler. Bu aÅŸka pek çok örnek verebiliriz.”
AÅŸkın ikinci boyutu ve asıl olanı ise, Ä°lahi AÅŸktır. Öyle ki, yeryüzündeki daÄŸlara baktıkça, güzellikleri gördükçe, mahlûkatı seyrettikçe, çiçeklere baktıkça, bunları yaratan bir NakkaÅŸ (bunlara güzellik veren) var. Gerçek güzellik sahibi odur. Ben bu yaratanı seveyim. Mülkün sahibi olan O padiÅŸah benim gözümü, aklımı, vücudumu sıhhatimi, bütün azalarımı beni kusursuz bir halde yaratan odur. Cevahirimin (cevherler, uzuvlar, organlar, hücreler) her zerresi Allah’ı zikrediyor. Ben niye zikretmeyeyim diye düÅŸünür ve Allah’ı (cc) zikretmeye baÅŸlar. Ondan bir an ayrı kalmak istemez, Hakk’ın gayrında (haricinde) her ÅŸeyi unutur.”
Cennet Mekan Abdullah Baba (ks) Hz.leri buyurur ki:
Âşık kimse Allah’ı zikrettikçe, Peygamber (sav)’e salât-ü selam getirdikçe, sevdiÄŸini yani Allah ve Resulü’nü rüyasında görür. Halinde (murakabesinde) görür. GörmediÄŸi gün: ‘Eyvah! Ben ne hata iÅŸledim’, diye, kendisini sığaya çeker.” Bugün ben kimi incittim ki maddeyi mi çok sevdim, ailemi mi çok sevdim, ÅŸunu mu çok sevdim. Neden ben Rasulullahı çok sevemedim. Neden ben Allah’ı sevemedim’ der, tövbe eder, kalbini düzeltir, gene o aÅŸk, o sevda devam eder.
AÅŸk eri Mevlana der ki ;
"Kaderimi ben seçmedim, Rabbim ikram etti Elhamdülillah!
Ä°yiyim desem yalan olur, kötüyüm desem inancıma dokunur.
En iyisi Aşık Allah’a yol tut ÅŸükürden yapış, belki o zaman kalbim kurtulur. “
Her bir ÅŸey sevgiyle güzeldir. Allah’ı sev, O’na mest ol. Kul olmaya baÅŸladın mı? Allah’ı sevmeye baÅŸlıyorsun demektir. Bir Allah diyorsun ruhun bedenine sığmıyor. Bedenin bir anda küçücük kalıyor. Amacımız gayemiz Allah’ın sevgisine mazhar olabilmektir. Cennette cemaullaha ulaÅŸabilmektir. Bundan daha büyük bir nimet olabilir mi?
Üstadımızın dilinden,
AÅžK olsun,
AÅžK’ınız NÛR olsun ,
ALLAH (cc) hepinizden Razı olsun...
[1] Acluni, KeÅŸfü'l-Hafa, II/132
[2] Gizli Hazinesi
[3] Bakara/165
[4] Tövbe/24
[5] (Buhari)
[6] (Ruhul Furkan)
[7] Tacü’l-Camiu Lil-Usul Fi Ehadisi’r-Rasul
Okunma Sayýsý : 6425 Soru Tarihi: 3/21/2017
Allah teala bu soruyu soran dan cevaplayan dan buraya yazandan emeÄŸi geçen basta Abdullah babam olmak üzere razi olsun.