Tadili erkanına uygun olarak kılınan bir namaz, edep ve adabına riayet edilerek yapılan zikrullah, çekilen günlük dersler Cenabı Rahman katında büyük mükâfatlara vesile olmaktadır. Yaptığımız ibadetlerin taatların ÅŸuuruna vararak kimi zikrettiÄŸimizi, kimin rıza ilahisi için namaz kıldığımızın farkında olmamız gerekir. Namazdan örnek vermek gerekirse; Namaz abdestle baÅŸlar. Abdestimiz Rasulullah (sav) emrettiÄŸi ÅŸekilde aldıktan sonra temiz, en güzel kıyafetlerimizi giyip rabbimizin huzuruna çıkıyor bilinciyle kılınan bir namaz önemsenmeden kılınan bir namazdan daha üstün olduÄŸu aÅŸikârdır. Aynı ÅŸekilde günlük derslerimizi çekerken göstereceÄŸimiz titizlik ve samimiyet bizleri daha çok mükâfatlandırılacaktır. Ä°badetlerimiz otomatik bir biçimde günün belirli vakitlerinde tekrar edildiÄŸi bir etkinlik deÄŸildir. Ä°badetlerimizi ibadet yapan ve yahut daha makbul hale getiren ne kadar ÅŸuurlu ne kadar içten olduÄŸudur. Ä°man sahibi bir insan ibadetlerine gösterdiÄŸi samimiyetle, titizlikle kendini belli eder. Allah salih Müslümanların ibadet ÅŸevkini pek çok ayetiyle haber vermiÅŸtir: 

Onlar ki, Allah anıldığı zaman kalpleri ürperir; kendilerine isabet eden musibetlere sabredenler, namazı dosdoÄŸru kılanlar ve rızık olarak verdiklerimizden infak edenlerdir. [1]

Ä°badetlerimizdeki bu ÅŸuura eriÅŸebilmemiz içinde davranışlarımıza yani ahlakımıza çok dikkat etmeliyiz. Ä°badetlerimizden, zikirlerden aldığımız sevapları konuÅŸmalarımızla, davranışlarımızla çok çabuk tüketiyoruz. Zikrin nurunu dağıtıveriyoruz. Halimizi hareketlerimizi düzeltiverecek olursak o zikrin nuru bizde kalır. Ä°ÅŸte o zaman Cennet Mekan Abdullah Baba (ks) Hz.lerinin dediÄŸi gibi “kalbimiz nurlanır ve hak ile batılı ayırt edebiliriz”

Genel olarak günümüz Müslümanın en büyük sorunu gıybet ve boÅŸ yani malayani iÅŸlerle meÅŸgul olmasıdır. Ä°ki Müslüman bir araya geldi mi sanki ilahi bir emirmiÅŸ gibi üçüncü bir kiÅŸiyi konuÅŸmakta. Bize ne Ahmet’ten bize ne Mehmet’ten. Bu konuÅŸmalarımız ne konuÅŸana bir faydası var nede konuÅŸuluna. Bir mümine düÅŸen Müslüman kardeÅŸin hatası gördü mü gıyabında dua etmektir. Cennet Mekan Abdullah Baba (ks) Hz.leri “ Bir derviÅŸ kendisine dikkat etsin haramdan sakınsın üç gün dilini tutsun, Rasulullah (sav) Hz.lerini rüyasında görür evladım” derdi. 

Kamil bir Müslümana boÅŸ iÅŸlerle uÄŸraÅŸmak yakışmaz. Ayeti kerimede Cenab-ı Rahman olan Allah;

"Ve onlar ki, boÅŸ ve yararsız ÅŸeylerden yüz çevirirler. BoÅŸ yere söylenilen sözden ve iÅŸlerden sakınırlar." [2] Buyurmaktadır.

Rasulullah (sav) Hz.leri;

“Allah-u Teala’nın kulundan yüz çevirmesinin alameti, kulunun boÅŸ sözler ile meÅŸgul olmasıdır.” [3]

“KiÅŸinin malayani / lüzumsuz iÅŸlerle meÅŸgul olmaması, onun Ä°slam’ının güzelliÄŸindendir.” [4]

Nedir bu malayani? En yaygın tarifi, “ne dünyaya ne de ahirete yaramayan iÅŸler, konuÅŸmalar, düÅŸünceler” ÅŸeklindedir. Her ÅŸeyi israf ettiÄŸimiz gibi malayaniyle zamanımızı da israf etmekteyiz.

“Ä°ki nimet vardır ki insanların çoÄŸu (onları deÄŸerlendirme hususunda) aldanmıştır: SaÄŸlık ve boÅŸ zaman.” [5] Ä°ÅŸte bu nimetlerin boÅŸu boÅŸuna harcanmasına "malayani" deniliyor.

Maneviyatımızı bir havuz gibi düÅŸünürsek yaptığımız ibadet ve taatlarımızla havuzumuzu doldurmaktayız. Bu doldurduÄŸumuz havuzumuza iÅŸlediÄŸimiz günahlarımızla, hatalarımızla delik açmaktayız. Ne kadar delikleri kapatırsak. Ä°çine düÅŸen bir damla bile zayi olmayacaktır. Manevi hayatımızda aynı böyledir. Ahlakımızı güzelleÅŸtirdikçe delikler kapanacak. Havuz nur ile dolacaktır…