Cennet Mekan Abdullah Baba (ks) Hz.leri; “Allah’ı çokça zikredin, Allah’ı zikrederseniz Cenabı Zül Celal Hz.leri her türlü kapıyı açar, her türlü kolaylığı sağlar, aklınızı hafızanızı açar evladım.  İnsanın aklı bir yere kadar sınırlıdır, gidebileceği yer sınırlıdır ancak gönül uçsuz bucaksız bir ummandır, kişiyi sonsuzluk alemine götürür. Kişi Allah’ı zikrettikçe bütün o âlemi kendi gönlünde, kendi içinde bulur. Dolayısıyla bütün sırlar kişinin gönlündedir. Kişi Allah-u Teala Zül Celal Hazretlerini zikirle birlikte tefekkür ettikçe,  Allaha sığındıkça O‘nu tenzih ettikçe, O’nu birledikçe her bir nurunun karşılığını da ziyadesiyle alır. Dolayısıyla gönlü açılır. Gönlü açıldığı zaman gönlün şubesi olan akıl gönlün istikametinde serin olur.  Her şeyi döker indirir.” Buyurmuşlardır.

Akıl Allah’ın bir nurudur. Nefsin himayesine girerse, günaha girerse ziyan olur. Akla nefsin bulaşmaması içinde Allah-u Teala Hz.lerini çokça zikretmek gerekir.

İnsanın aklının fikrinin ferasetinin çalışması için zahiri ve bâtıni sebepler vardır. 

Zahiri sebepler ta anne karnında başlar. İnsan beyninin daha verimli olabilmesi için annenin beslenmesine çok dikkat etmesi lazım gelir. Sonraki süreçte de çocuğun gelişimde kendisine faydalı olacak, zararı dokunmayacak bilgiler verilmeye çalışılsın ki çocuğun beyni kirlenmesin. Misal vermek gerekirse; Televizyonlardaki çizgi filimler, bilgisayar oyunları, telefonlar vs. gibi beynimizde büyük deformasyonlar bırakan çağımızın hastalıkları hakikatin karşısında birer engeldir. İnsan beynininde bir kapasitesi var, bu kapasiteyi gereksiz bilgilerle doldurularak yararlı bilgilere yer kalmamaktadır. Televizyon, bilgisayar karşısında geçirdiğimiz vakit hem heva olmakta, hem de insan beyni çok büyük etkilere maruz kalmaktadır. Bilgisayar başında çok vakit geçiren derviş dervişanın rüyaları bile karmakarışık olur, etkilenir. İnsanlarının beyninin dinlenmeye, tabiri caizse kendini şarj etmeye ihtiyacı vardır. Bir şeyleri bilmesi kadar unutması gereken şeylere de ihtiyacı olacaktır.

Manevi sebeplere gelince;

Kişi Allah ve Resulüne karşı sevgi ve muhabbet besleyecek olursa, helal lokma yiyecek olursa zekâsı en üst seviyeye ulaşır.

Cennet Mekân Abdullah Baba (ks) Hz.leri; “Fatih Sultan Mehmet Han’ın bu kadar zeki olmasının sebebi annesinin çocuğunu muayyen zamanlarında dahi abdestli bir şekilde emzirmesidir.” Buyurmuştur.

Kişi Allahu Teâlâ Zül Celal Hazretlerini bilir, niye yaratıldığını bilir, nerden gelip nereye gittiğini bilir.  Şuurlu bir müslüman olarak hayatını yaşamaya çalışır. Allah’ı zikrettikçe beyninde büyük bir kapasite açılır. Artık aklını belli bir istikamet sokarak gereksiz bilgilerden arınarak Rabb-ül Alemine yönelip kendini bulmaya, kendini tanımaya başlar. Kuran-ı Azimuşşanı anlamaya çalışmak, hadis ve sünnetleri öğrenmek, İslami hayatımız için çok önemlidir. Bunları öğrenmek için çaba harcarız. Ama cennette ki köşklerin rengini öğrenmek bize hiçbir şey kazandırmayacaktır. Biz sonuca erdirecek, Allah vuslat olduracak bilgileri öğrenmemiz lazımdır. Bunu da gecelim günümüz Müslümanları bırakın cennetteki köşklerin rengini gayri müslim olan sözüm ona sanatçıların giydikleri kıyafetlerin rengini öğrenmek için çaba harcıyor. Bunu da yarışma programlarında genel kültür sorusu olarak soruluyor, kişi bilince de alkışlar, ne genel kültürlü insan deniyor. Müslümanın düştüğü hallere, hayran olduğu kişilere bakın…

Günümüzde okullarda okutulan ders müfredatlarında verilmeye çalışılan bilgililer o kadar lüzumsuz, bayağı, basit bilgiler ki çocuklarımız, gençlerimiz zehirleniyor. Diplomalı cahiller topluluğu yetiştirmekten öteye geçmeyen bilgilerle beynimizi dolduruyorlar.

İngiltere’nin Hindistan’ı sömürdüğü yıllarda İngilizler, Hindu öğrencilere logaritma cetvelini ezberlemek zorunda bırakmışlardır. Sebebi ne? Bu ezberlemesi son derece zor ve imkânsız olan cetveli ezberlemeye çalışsınlar ki, beyinlerini boş bilgiyle doldurup, bu arada başka bir şey düşünmeye fırsatları kalmasın.

İngilizler Hindistan’da çocuklara logaritma cetvellerini ezberleterek zihinsel soykırım uygulamıştır.

İşte insan beyni ilme karşı dolmuşluğa erişirse bu sefer kişide tereddütler meydana gelir. Nedir bu tereddütler?

Bir şey düşünür ötekiyle karşılaştırır, hangisinin doğru olduğuna bir türlü karar veremez. Muhakeme yeteneğini kaybederek insanı çıkmazlara sürükler. Oysa biri armut, diğeri elmadır. Kişi bunu ayırt edemeyecek noktaya gelir. Televizyonda çıkan haberlerde seyretmişizdir, filan profesör telefon dolandırıcılarına parasını kaptırdı diye. İşte gelinen nokta… Bu tip insanlara bir konu hakkında bir soru sorduğunda benim ihtisas alanım felsefe, ben felsefeyi bilirim. Ben matematikçiyim, matematiği bilirim diyor.

Aşk eri Mevlana’mız mesnevisinde bir hikâye anlatır;

Nahiv ilmini yani Arapça dilini iyi bilen bir âlim gemiye (tekneye) binmiş, denizde gidiyordu. Yanındaki gemiciye kibirli bir edâ ile:

-Sen nahiv bilir misin? diye sordu.

Tekneci:

 -Yok beyim, ben câhil bir tekneciyim, diye cevap verdi.

Bunun üzerine âlim ona:

-Ömrünün yarısı boşa gitmiş, dedi. Bir süre sonra denizde şiddetli bir fırtına çıktı, tekne batmak üzereydi.

 Tekneci âlime sordu:

-Beyim, yüzme bilir misin?

Âlim:

-Hayır, bilmem, dedi.

Tekneci:

-O hâlde desene gitti ömrünün hepsi. Çünkü tekne birazdan batacak” dedi.

Cennet Mekân Abdullah Baba (ks) Hz.leri;

“Ders çalışırken, yada kuran ezberi yaparken, çalışmaya başlamadan evvel üç ihlas bir fatiha şerife okuyup makamlara bağışladıktan sonra Ya Rabbi “Hafız” ismin hürmetine yapacağım çalışmaların bilgilerini muhafaza eyle diyerek çalışmaya başlayınız evladım” diyerek bizlere yol göstermiştir.

Ayrıca "Rabbi zidni ilmen ve fehmen ve elhıkni bi’s salihin" Rabbim! İlmimi ve anlayışımı artır ve beni, salih kimseler arasında kıl! " duasını etmemizi de tavsiye ederdi.

Meşayiki kiram hazeratı da; Mezar taşlarını okumanın, avret yerine fazla bakmanın, tuvalette fazla oturmanın, banyoda uzunca kalmanın unutkanlık yaptığını dile getirmişlerdir.